iفین تک (ای فین تک - آی فین تک)

به گزارش آی فین تک، بانک‌های مرکزی کشورهای مختلف در سال‌های اخیر به طور فزاینده‌ای به توسعه ارزهای دیجیتال خود، که به نام ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) شناخته می‌شوند، علاقه نشان داده‌اند. این روند به طور قابل توجهی تحولاتی را در صنعت پرداخت‌ها ایجاد کرده است. اما سوالات زیادی در خصوص امنیت، مقررات و پیامدهای بالقوه این حرکت وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد.

بانک‌های مرکزی از مدت‌ها قبل به دنبال راه‌حل‌هایی برای گسترش استفاده از فناوری‌های دیجیتال و بهبود سیستم‌های پرداخت جهانی بوده‌اند. این حرکت‌ها به خصوص در شرایطی که رشد استیبل‌کوین‌ها، ارزهایی مانند بیت‌کوین و اتریوم، رو به افزایش است، به طرز محسوسی سرعت گرفته است.

استیبل‌کوین‌ها که معمولاً به دارایی‌هایی گفته می‌شود که ارزش آن‌ها با دارایی‌های پایدارتر مثل دلار یا طلا پشتیبانی می‌شود، راه‌حلی برای کاهش نوسانات و تسهیل پرداخت‌های بین‌المللی ایجاد کرده‌اند. از آنجایی که این ارزها از یک الگوریتم خاص برای تضمین قیمت ثابت استفاده می‌کنند، بسیاری از تجار و مصرف‌کنندگان به این نوع از ارزها توجه کرده‌اند. اما بانک‌های مرکزی این نگرانی را دارند که گسترش استیبل‌کوین‌ها ممکن است بر ثبات مالی و سیاست‌های پولی تأثیر بگذارد.

در پاسخ به این تهدیدات، بانک‌های مرکزی به طور فزاینده‌ای به سمت راه‌اندازی CBDC‌ها یا ارزهای دیجیتال تحت نظارت دولت حرکت کرده‌اند. این ارزها به دولت‌ها این امکان را می‌دهند که به طور مستقیم بر عرضه و تقاضای پول نظارت داشته باشند و از طرفی در کاهش ریسک‌های مرتبط با استیبل‌کوین‌های غیرمتمرکز، موفق باشند.

برخی از کشورهای پیشرفته همچون چین و اتحادیه اروپا اقدامات جدی در این زمینه انجام داده‌اند. چین با معرفی دِژین (Digital Yuan) خود به عنوان یک نمونه بارز از CBDC‌ها، یک قدم جلوتر از دیگر کشورها قرار دارد. این ارز دیجیتال به دولت چین این امکان را می‌دهد که تراکنش‌ها را به طور مستقیم نظارت کرده و جریان مالی را به طور دقیق کنترل کند.

از سوی دیگر، در اتحادیه اروپا و آمریکا نیز نهادهای مالی به دنبال توسعه استراتژی‌هایی برای معرفی و پذیرش ارزهای دیجیتال بانک مرکزی هستند. اتحادیه اروپا به طور خاص در حال آزمایش و بررسی پروژه‌هایی است که به آن‌ها اجازه می‌دهد ارز دیجیتال خود را توسعه دهند، در حالی که بانک مرکزی ایالات متحده نیز با دقت و به تدریج در حال بررسی پیاده‌سازی دلار دیجیتال است.

مزایای CBDC‌ها

این ارزهای دیجیتال می‌توانند مزایای فراوانی به همراه داشته باشند. یکی از مزایای اصلی CBDC‌ها، کاهش هزینه‌های مرتبط با پرداخت‌های بین‌المللی است. در حال حاضر، فرایندهای پرداخت‌های بین‌المللی از طریق بانک‌ها و مؤسسات مالی، پیچیده و پرهزینه هستند. با استفاده از CBDC‌ها، می‌توان این روندها را ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر کرد. همچنین، با استفاده از این ارزها، می‌توان سرعت تراکنش‌ها را به طور چشمگیری افزایش داد و از فناوری‌های بلاکچین برای ایجاد شفافیت و کاهش ریسک‌های امنیتی بهره برد.

چالش‌ها و نگرانی‌ها

اما با وجود مزایای بالقوه، نگرانی‌هایی نیز در خصوص امنیت و حریم خصوصی تراکنش‌های انجام‌شده با CBDC‌ها وجود دارد. از آنجایی که این ارزها تحت نظارت دولت‌ها قرار دارند، نگرانی‌هایی در خصوص دسترسی غیرمجاز به اطلاعات شخصی و امنیت داده‌ها مطرح است. همچنین، تمرکز قدرت مالی در دست یک نهاد دولتی می‌تواند منجر به مشکلاتی در زمینه آزادی اقتصادی و نوآوری در بازار شود.

یکی دیگر از چالش‌های پیش روی CBDC‌ها، نیاز به همکاری بین‌المللی برای ایجاد استانداردهای جهانی است. در حالی که بانک‌های مرکزی به شدت به دنبال توسعه CBDC‌ها هستند، بسیاری از مسائل نظارتی و فنی همچنان حل نشده باقی مانده‌اند و این امر می‌تواند مانعی برای پذیرش جهانی این نوع ارزها باشد.

آینده CBDC‌ها

آینده CBDC‌ها به شدت بستگی به نحوه طراحی و پیاده‌سازی آن‌ها دارد. به نظر می‌رسد که در آینده‌ای نه چندان دور، بانک‌های مرکزی قادر خواهند بود سیستم‌های پرداخت دیجیتال امن و کارآمدتری را راه‌اندازی کنند که از مشکلات موجود در سیستم‌های پرداخت فعلی بکاهد و مزایای بیشتری را برای مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارها به ارمغان آورد.

از سوی دیگر، در حالی که برخی از کشورهای پیشرفته در حال حرکت به سمت توسعه CBDC‌ها هستند، کشورهایی که از استیبل‌کوین‌ها و ارزهای دیجیتال غیردولتی استقبال کرده‌اند، ممکن است همچنان به استفاده از مدل‌های غیرمتمرکز برای تسهیل تراکنش‌های مالی خود ادامه دهند.

در نهایت، باید منتظر بود که چه زمانی و چگونه این فناوری‌های نوین قادر خواهند بود که سیستم‌های مالی جهانی را متحول کنند و به کدام یک از مدل‌های حکومتی و نظارتی دست خواهند یافت.