استفاده از «قدرت‌های طلایی»: ابزار محافظت یا محدودکننده رقابت؟
«قدرت‌های طلایی» به اختیارات ویژه‌ای اشاره دارد که به دولت‌ها اجازه می‌دهد در معاملات اقتصادی و به‌ویژه معاملات بانکی و مالی، به‌منظور حفظ امنیت ملی یا منافع استراتژیک، مداخله کنند. این ابزار که در سال‌های اخیر توسط برخی کشورهای اتحادیه اروپا از جمله ایتالیا تقویت شده، حالا به کانون توجه بروکسل تبدیل شده است.
به گزارش تحلیل ای فین‌تک، استفاده مکرر ایتالیا از این ابزار برای جلوگیری از مالکیت خارجی در مؤسسات بانکی داخلی، باعث نگرانی مقامات اروپایی شده است؛ زیرا می‌تواند اصل بازار آزاد و رقابت سالم را زیر سؤال ببرد.
موضوعات مورد بررسی کمیسیون اروپا
کمیسیون اروپا اعلام کرده که به‌دنبال دریافت اطلاعات شفاف‌تری از دولت ایتالیا درباره نحوه و دلایل اعمال «قدرت‌های طلایی» در چند پرونده خاص بانکی است. یکی از مهم‌ترین این موارد، جلوگیری از ورود سهام‌داران خارجی به بانک‌های بزرگ ایتالیایی بوده است.
این رویکرد که توسط دولت جورجیا ملونی تقویت شده، از دید برخی تحلیل‌گران ابزاری برای کنترل بیشتر دولت بر ساختار مالی کشور تلقی می‌شود. با این حال، مقامات اروپایی معتقدند چنین تصمیماتی باید مطابق با قوانین بازار واحد اتحادیه اروپا اتخاذ شوند.
تضاد میان سیاست‌های ملی و قوانین اتحادیه اروپا
اتحادیه اروپا همواره بر اصل «بازار آزاد» و جریان آزاد سرمایه تأکید داشته است. از این رو، استفاده مکرر از قدرت‌های طلایی می‌تواند به‌عنوان یک مانع برای سرمایه‌گذاری خارجی، و نقض تعهدات کشورهای عضو تلقی شود.
بر اساس تحلیل iفین‌تک، کمیسیون اروپا به‌دنبال آن است که مرزهای قانونی این ابزار را روشن کند؛ اینکه چه زمانی و تحت چه شرایطی یک کشور عضو می‌تواند از آن استفاده کند، بدون اینکه به اصول بنیادین اتحادیه آسیب بزند.
در این میان، ایتالیا به‌عنوان سومین اقتصاد بزرگ منطقه یورو، نقش مهمی در تعیین استانداردهای اجرایی این قوانین ایفا خواهد کرد.
پیامدهای احتمالی برای بازار بانکی و سرمایه‌گذاران
در صورت تشدید اختلافات میان بروکسل و رم، ممکن است برخی سرمایه‌گذاران خارجی از ورود به بازار بانکی ایتالیا دلسرد شوند. از سوی دیگر، شفاف نبودن قوانین حاکم بر مالکیت خارجی، می‌تواند بر ارزش سهام بانک‌های بزرگ ایتالیایی اثرگذار باشد.
بانک‌هایی مانند UniCredit و Intesa Sanpaolo که در ماه‌های گذشته شاهد افزایش تمایل سرمایه‌گذاران خارجی بوده‌اند، اکنون ممکن است با مانعی به نام «قدرت‌های طلایی» مواجه شوند؛ موضوعی که احتمالاً باعث افزایش ریسک سرمایه‌گذاری در بازار بانکی ایتالیا خواهد شد.
رقابت یا ملی‌گرایی اقتصادی؟ دیدگاه تحلیل‌گران
برخی اقتصاددانان اروپایی بر این باورند که ایتالیا با توسل به قدرت‌های طلایی، در واقع به‌دنبال حفظ کنترل بر زیرساخت‌های حساس مالی خود است؛ رویکردی که در دوران پس از همه‌گیری کرونا و جنگ اوکراین، در بسیاری از کشورها قوت گرفته است.
در مقابل، تحلیل‌گران دیگری تأکید دارند که چنین اقداماتی اگر بدون شفافیت قانونی و نظارت اتحادیه انجام شوند، می‌توانند به تضعیف همبستگی اقتصادی اروپا منجر شوند.
تحلیل آی فین‌تک نشان می‌دهد که اتحادیه اروپا با این پرسش اساسی روبه‌روست: چگونه می‌توان میان امنیت ملی کشورها و الزامات بازار آزاد توازن برقرار کرد؟
جمع‌بندی و چشم‌انداز آینده
درخواست کمیسیون اروپا از ایتالیا برای توضیح درباره استفاده از «قدرت‌های طلایی»، نقطه عطفی در روابط مالی میان کشورهای عضو و بروکسل محسوب می‌شود. نتیجه این تعاملات می‌تواند به تدوین چارچوبی شفاف‌تر برای استفاده از این ابزار توسط همه کشورهای عضو منجر شود.
در عین حال، این پرونده ممکن است مقدمه‌ای برای وضع مقررات جدید در حوزه مالکیت خارجی در نظام بانکی اتحادیه اروپا باشد.
برای پیگیری دقیق‌تر این ماجرا و دیگر اخبار مهم فین‌تک در سطح بین‌الملل، به وب‌سایت iفین‌تک مراجعه کنید.
نویسنده
اصغر لاله دشتی
با بیش از 30 سال سابقه در حوزه خبرنگاری و عکاسی خبری، مدیریت این وب‌سایت را بر عهده دارد. او با تکیه بر تجربه ارزشمند خود در دنیای رسانه، این بستر آنلاین را راه‌اندازی کرده تا بتواند اخبار را با کیفیت بالا، سرعت و دقت به مخاطبان ارائه کند.
ثبت دیدگاه