iفین تک (ای فین تک - آی فین تک)

ظهور یک جریان درآمدی جدید برای نسل Z

در سال‌های اخیر، نسل Z با بهره‌گیری از فرصت‌های اقتصادی نوین، مسیرهای خلاقانه‌ای برای کسب درآمد ایجاد کرده است. به گزارش آی فین‌تک، یکی از این مسیرها، اجاره وسایل شخصی از طریق پلتفرم‌های اشتراکی است که به‌ویژه در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه، رشد قابل توجهی داشته است. این نسل که عمدتاً به مالکیت کمتر و تجربه بیشتر تمایل دارد، با استقبال از مدل‌های اقتصادی مشارکتی، توانسته منابع مالی قابل‌توجهی از دارایی‌های غیرفعال خود به‌دست آورد.

اقتصاد اشتراکی؛ زیربنای تحول

اقتصاد اشتراکی (Sharing Economy) مدل اقتصادی جدیدی است که به‌جای مالکیت دائمی، بر استفاده موقت و اشتراک منابع تاکید دارد. پلتفرم‌هایی همچون Fat Llama، Turo، Lenderoo و PeerRenters، امکان اجاره وسایل شخصی مانند لپ‌تاپ، دوربین، ابزارآلات، پوشاک برند، دوچرخه، خودرو و حتی فضای ذخیره‌سازی را فراهم کرده‌اند.

تحلیل iفین‌تک نشان می‌دهد که این مدل اقتصادی، با استقبال بالای نسل Z، به سرعت در حال گسترش است. بر اساس آمار منتشرشده از موسسه تحقیقاتی Statista، تا پایان ۲۰۲۴ بیش از ۴۰٪ از کاربران پلتفرم‌های اشتراکی در گروه سنی ۱۸ تا ۲۹ سال قرار دارند.

چرا نسل Z؟

نسل Z (متولدین اواخر دهه ۹۰ تا حدود ۲۰۱۰) ویژگی‌هایی مانند آشنایی بالا با تکنولوژی، تمایل به درآمدزایی مستقل، دغدغه‌های زیست‌محیطی و ذهنیت مبتنی بر تجربه به‌جای مالکیت دارند. این نسل کمتر به خرید اقلام گران‌قیمت برای استفاده بلندمدت تمایل دارد و در عوض ترجیح می‌دهد از طریق اجاره‌دادن یا اجاره‌گرفتن، نیازهای خود را برطرف کند.

برای مثال، دوربینی که برای عکاسی در یک رویداد خریداری شده، در بقیه روزهای سال می‌تواند از طریق پلتفرم‌های اجاره‌ای درآمدزایی داشته باشد. همین‌طور، لباس‌های مجلسی یا کیف‌های برند که کاربرد محدودی دارند، گزینه‌های محبوب اجاره در بین دختران جوان این نسل هستند.

نمونه‌هایی از موفقیت در عمل

در ایالات متحده، پلتفرم Turo به جوانان اجازه می‌دهد خودروهای شخصی خود را در ایام بیکاری به دیگران اجاره دهند. بسیاری از کاربران نسل Z از این طریق نه‌تنها اقساط خودرو را پرداخت می‌کنند، بلکه به درآمد ماهانه چند صد دلاری دست پیدا می‌کنند.

در اروپا، Fat Llama با تمرکز بر اجاره دوربین و تجهیزات فنی، به بستری سودآور برای جوانان فیلم‌ساز و عکاس تبدیل شده است. در آسیا نیز پلتفرم‌هایی مانند Rentmojo در هند به کاربران امکان اجاره مبلمان، لوازم خانگی و وسایل دیجیتال را می‌دهند، که به‌خصوص در میان دانشجویان نسل Z محبوبیت زیادی دارد.

تغییر فرهنگ مصرف و نقش فین‌تک

تحلیل ای فین‌تک نشان می‌دهد که رشد این بازار، تنها حاصل یک روند اقتصادی نیست، بلکه نشانه‌ای از تغییر عمیق فرهنگی در مصرف است. مردم – به‌ویژه نسل جوان – به‌جای خرید دائمی و انباشت دارایی، به دنبال دسترسی سریع، تجربه‌های متنوع و حفظ منابع طبیعی هستند.

پلتفرم‌های فین‌تک نقش کلیدی در این اکوسیستم دارند. آن‌ها با فراهم‌کردن پرداخت‌های دیجیتال، بررسی اعتبارات، بیمه وسایل اجاره‌ای و حتی قراردادهای هوشمند مبتنی بر بلاکچین، امنیت و سرعت را در این بازار تضمین می‌کنند. شرکت‌هایی مانند Stripe، Plaid و Lemonade از جمله ارائه‌دهندگان خدمات فین‌تکی در این حوزه هستند.

چالش‌ها و آینده پلتفرم‌های اشتراکی

رغم رشد قابل توجه، بازار اجاره وسایل شخصی با چالش‌هایی مانند اعتمادسازی بین کاربران، خرابی یا سرقت وسایل، و عدم تنظیم‌گری در برخی مناطق مواجه است. برخی پلتفرم‌ها با استفاده از سیستم‌های رتبه‌بندی کاربران و بیمه‌نامه‌های خودکار تلاش کرده‌اند این مشکلات را حل کنند.

از سوی دیگر، ورود هوش مصنوعی و بلاکچین به این فضا می‌تواند تحول بعدی را رقم بزند. الگوریتم‌های تطبیق پیشرفته، تشخیص تقلب و ارزیابی دقیق دارایی‌ها، ابزارهایی خواهند بود که بازار را حرفه‌ای‌تر و ایمن‌تر خواهند کرد.

تحلیل نهایی آی فین‌تک

به گزارش iفین‌تک، افزایش استقبال نسل Z از مدل اجاره وسایل شخصی، علاوه‌بر فراهم‌کردن منبع درآمدی جدید، فرهنگ مصرف را نیز متحول کرده است. این نسل که عمدتاً با عدم ثبات اقتصادی، افزایش هزینه‌های زندگی و دغدغه‌های محیط‌زیستی مواجه است، با آغوش باز به اقتصاد اشتراکی روی آورده و پلتفرم‌های فین‌تکی، نقش پشتیبان این تحول را ایفا می‌کنند.

انتظار می‌رود در سال‌های آینده، این مدل اقتصادی نه‌تنها در میان جوانان بلکه در سایر گروه‌های سنی نیز فراگیر شود و شرکت‌های بیشتری با تمرکز بر بازار محلی و نیازهای خاص کاربران، وارد این عرصه شوند.