iفین تک (ای فین تک - آی فین تک)

بازداشت غیرمنتظره یکی از رقبای اصلی رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، موجی از نگرانی را در بین مردم و بازارهای مالی این کشور ایجاد کرده است. به گزارش iفین‌تک، این تحولات سیاسی بلافاصله منجر به افزایش چشمگیر حجم معاملات بیت‌کوین و دیگر رمزارزها در پلتفرم‌های ترکیه‌ای شده است. تحلیل‌گران معتقدند این افزایش تقاضا نشانه‌ای از هراس سرمایه‌گذاران داخلی نسبت به آینده اقتصادی کشور است.

پیش‌زمینه سیاسی و دستگیری جنجالی

در روزهای اخیر، دولت ترکیه یکی از چهره‌های سرشناس اپوزیسیون را به اتهامات امنیتی بازداشت کرده است. هرچند دولت مدعی است که این اقدام در چارچوب قوانین انجام شده، اما تحلیل‌گران بین‌المللی آن را تلاشی برای حذف رقبای انتخاباتی پیش از انتخابات آینده ارزیابی کرده‌اند.

این اقدام بلافاصله با واکنش‌های داخلی و خارجی روبه‌رو شد و فضای سیاسی کشور را ملتهب‌تر کرد. مردم ترکیه که پیش از این نیز با تورم بالا، کاهش ارزش لیر و فشارهای اقتصادی مواجه بودند، اکنون نسبت به ثبات سیاسی کشور نیز دچار تردید شده‌اند.

افزایش چشمگیر معاملات رمزارزی

طبق داده‌های منتشرشده از سوی پلتفرم‌های رمزارزی داخلی نظیر Paribu و BtcTurk، حجم معاملات بیت‌کوین تنها در ۲۴ ساعت پس از اعلام خبر بازداشت بیش از ۲.۵ برابر شده است. به گفته تحلیل‌گران آی فین‌تک، بیت‌کوین بار دیگر نقش خود را به‌عنوان دارایی پناهگاه (Safe Haven) در شرایط بی‌ثباتی ایفا کرده است.

همچنین گزارش‌ها نشان می‌دهد که تقاضا برای تتر (USDT) نیز به شدت افزایش یافته که نشانه‌ای از تلاش مردم برای فرار از افت ارزش لیر ترکیه و حفظ قدرت خرید است.

ترکیه؛ بازار رمزارزی با ویژگی‌های خاص

ترکیه یکی از معدود کشورهایی است که با وجود سیاست‌های سخت‌گیرانه، دارای جامعه فعال و گسترده رمزارزی است. ترکیه در سال‌های اخیر با تورم دو رقمی، نوسان شدید ارز ملی و محدودیت‌های مالی بین‌المللی مواجه بوده و در چنین شرایطی، رمزارزها به ابزاری برای حفظ ارزش دارایی بدل شده‌اند.

طبق تحلیل آی فین‌تک، ترکیه از لحاظ حجم معاملات رمزارزی در میان ۲۰ کشور برتر جهان قرار دارد. جمعیت جوان، دسترسی گسترده به اینترنت و بی‌اعتمادی به سیستم بانکی سنتی، از عوامل رشد بازار رمزارزها در این کشور است.

رابطه مستقیم سیاست و رمزارز در کشورهای در حال توسعه

در بسیاری از کشورهای در حال توسعه، بی‌ثباتی سیاسی بلافاصله به افزایش تقاضا برای رمزارزها منجر می‌شود. تجربه ونزوئلا، آرژانتین، نیجریه و حالا ترکیه، نشان می‌دهد که رمزارزها دیگر تنها یک ابزار سرمایه‌گذاری نیستند، بلکه در مواقع بحران، کارکرد پول جایگزین را ایفا می‌کنند.

تحلیل آی فین‌تک از داده‌های Chainalysis و CoinMarketCap نیز حاکی از آن است که همبستگی میان تنش‌های سیاسی و افزایش معاملات رمزارز در این کشورها قابل توجه است. بیت‌کوین به‌دلیل غیرمتمرکز بودن، عدم نیاز به بانک مرکزی، و سهولت دسترسی، به ابزاری برای مقابله با بحران‌های داخلی تبدیل شده است.

واکنش بازارهای دیگر و تأثیر بر نرخ لیر

همزمان با رشد معاملات رمزارزی، نرخ برابری لیر ترکیه در برابر دلار آمریکا مجدداً کاهش یافته است. بازار سهام نیز نوساناتی شدید را تجربه کرده و برخی شرکت‌های بزرگ مالی ترکیه شاهد افت ارزش سهام خود بوده‌اند.

بانک مرکزی ترکیه هنوز واکنش رسمی نسبت به تحولات رمزارزی اخیر نشان نداده، اما پیش‌بینی می‌شود اگر روند خروج سرمایه از سیستم بانکی شدت یابد، محدودیت‌های جدیدی بر معاملات رمزارزها اعمال شود.

چشم‌انداز آتی و پیامدهای احتمالی

به گزارش iفین‌تک، وضعیت فعلی می‌تواند به تقویت بازار رمزارز در ترکیه منجر شود، اما در عین حال ممکن است فشارهای قانونی را نیز افزایش دهد. دولت ترکیه پیش‌تر بارها درباره استفاده از رمزارزها هشدار داده و قوانین جدیدی را در سال ۲۰۲۳ به تصویب رسانده بود که بر نقل‌وانتقال رمزارزها نظارت بیشتری اعمال می‌کرد.

با این حال، افزایش استفاده مردمی از بیت‌کوین می‌تواند در بلندمدت دولت را ناچار به پذیرش بخشی از این واقعیت اقتصادی کند. بسیاری از استارتاپ‌های فین‌تک در ترکیه نیز به‌دنبال راه‌حل‌هایی برای سازگاری با چارچوب‌های نظارتی آینده هستند.

تحلیل iفین‌تک نشان می‌دهد که ترکیه بار دیگر شاهد پیوند بین بحران سیاسی و رشد بازار رمزارزها شده است. در حالی که دولت با چالش‌های مشروعیت سیاسی و اقتصادی روبه‌روست، مردم به بیت‌کوین پناه آورده‌اند تا از ارزش دارایی خود محافظت کنند. این روند نشان‌دهنده رشد کاربرد رمزارزها فراتر از سرمایه‌گذاری صرف است و به احتمال زیاد در آینده نیز شاهد چنین الگوهایی در دیگر کشورها خواهیم بود.