دیجیتال‌سازی آفریقا؛ فرصت یا تهدید؟
تحلیل آی‌فین‌تک نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر، قاره آفریقا شاهد موجی از تحولات دیجیتال بوده است. از رشد فین‌تک‌ها در نیجریه تا پیاده‌سازی دولت دیجیتال در کنیا و توسعه بانکداری موبایلی در تانزانیا، کشورهایی که تا پیش از این دارای کمترین دسترسی دیجیتال بودند، اکنون در خط مقدم پذیرش فناوری‌های نوین قرار گرفته‌اند.
اما این روند سریع، بدون ایجاد ساختارهای امنیتی مناسب، موجب شده آفریقا به یکی از اهداف اصلی حملات سایبری در سطح بین‌المللی تبدیل شود. حملاتی که نه‌تنها زیرساخت‌های اقتصادی را تهدید می‌کنند، بلکه می‌توانند روند توسعه دیجیتال این کشورها را مختل سازند.
شاخص‌های رشد دیجیتال‌سازی در آفریقا
بر اساس گزارش اتحادیه آفریقا و مجمع جهانی اقتصاد:
بیش از ۷۰٪ کاربران اینترنت آفریقا طی سه سال گذشته به شبکه متصل شده‌اند.
بیش از ۴۰ کشور آفریقایی استراتژی‌های دولت الکترونیک و اقتصاد دیجیتال تصویب کرده‌اند.
فین‌تک‌ها در سال ۲۰۲۴ بیش از ۵ میلیارد دلار سرمایه جذب کرده‌اند.
این آمارها نشان می‌دهد که اکوسیستم دیجیتال در این قاره با سرعتی فراتر از پیش‌بینی‌ها در حال رشد است. اما در سوی دیگر، تهدیداتی قرار دارند که می‌توانند این پیشرفت را به چالش بکشند.
انواع حملات سایبری رایج در آفریقا
۱. فیشینگ سازمان‌یافته
با افزایش استفاده از خدمات بانکی آنلاین، حملات فیشینگ هدفمند علیه کاربران فین‌تک‌ها و بانک‌های دیجیتال افزایش یافته است. در کشورهایی چون نیجریه و آفریقای جنوبی، این نوع حملات بیشترین نرخ موفقیت را داشته‌اند.
۲. باج‌افزارهای منطقه‌ای
باج‌افزارهایی که به صورت خاص برای زیرساخت‌های ناکامل طراحی شده‌اند، سیستم‌های دولتی و بیمارستان‌ها را هدف قرار داده‌اند. در برخی موارد، به دلیل نبود پشتیبان‌گیری مناسب، سازمان‌ها ناچار به پرداخت باج شده‌اند.
۳. حملات به زیرساخت‌های حیاتی
در کشورهایی چون غنا و کنیا، حملاتی به شبکه‌های برق، حمل‌ونقل و حتی سامانه‌های رأی‌گیری گزارش شده است. این حملات اغلب با انگیزه‌های سیاسی یا اقتصادی انجام می‌شوند.
تحلیل iفین‌تک: چرا آفریقا هدف مهاجمان شده است؟
به گزارش آی‌فین‌تک، ترکیب شرایط زیر موجب آسیب‌پذیری بالای کشورهای آفریقایی در برابر حملات سایبری شده است:
کمبود نیروی متخصص امنیت سایبری: بسیاری از کشورها فاقد آموزش‌های لازم و منابع انسانی کافی در حوزه امنیت دیجیتال هستند.
زیرساخت‌های قدیمی و ناسازگار: اتصال فناوری‌های نو به زیرساخت‌های قدیمی موجب ایجاد شکاف‌های امنیتی شده است.
نبود مقررات قوی سایبری: عدم وجود قوانین سختگیرانه برای گزارش‌دهی و برخورد با حملات، به مهاجمان جسارت بیشتری داده است.
آگاهی پایین کاربران: کاربران ناآگاه به‌راحتی در دام فیشینگ یا لینک‌های مخرب گرفتار می‌شوند.
مداخلات منطقه‌ای و بین‌المللی برای تقویت امنیت
برای مقابله با تهدیدات رو به رشد سایبری، برخی نهادها و دولت‌ها در آفریقا شروع به همکاری با شرکای بین‌المللی کرده‌اند:
پروژه مشترک اتحادیه آفریقا و اتحادیه اروپا برای آموزش متخصصان امنیت سایبری و ایجاد مراکز SOC در ۱۰ کشور منتخب.
سرمایه‌گذاری شرکت‌هایی مانند Google و Microsoft در پروژه‌های امنیتی و ارائه ابزارهای محافظتی به استارتاپ‌های فین‌تک.
تدوین قوانین امنیت سایبری در آفریقای جنوبی، مراکش و مصر که به‌تدریج سایر کشورها نیز در حال پیروی از آن هستند.
چشم‌انداز آینده امنیت سایبری در آفریقا
تحلیل آی‌فین‌تک نشان می‌دهد که اگرچه حملات سایبری در آفریقا رو به افزایش است، اما توجه ویژه به امنیت دیجیتال در سطح سیاسی و اقتصادی نویدبخش ایجاد زیرساخت‌های مقاوم در آینده است.
پیش‌بینی می‌شود که طی پنج سال آینده، امنیت سایبری به یکی از بخش‌های کلیدی در طرح‌های توسعه دیجیتال ملی تبدیل شود و آموزش نیروی انسانی متخصص، رشد چشم‌گیری داشته باشد. همچنین همکاری‌های فراملی برای مقابله با حملات فرامرزی افزایش خواهد یافت.
به گزارش آی‌فین‌تک، دیجیتال‌سازی در آفریقا فرصتی عظیم برای رشد اقتصادی، بهبود خدمات عمومی و اتصال جوامع محروم فراهم کرده، اما همزمان دریچه‌ای به‌سوی تهدیدات سایبری جدید نیز گشوده است. حفاظت از این سرمایه دیجیتال، نیازمند راهکارهای چندلایه، همکاری‌های منطقه‌ای و ارتقای سطح آگاهی عمومی است. سازمان‌ها و دولت‌ها باید امنیت سایبری را به‌عنوان بخشی جدانشدنی از تحول دیجیتال ببینند.
برای دریافت تحلیل‌های تخصصی بیشتر درباره امنیت سایبری و تحولات دیجیتال، به سایت آی‌فین‌تک مراجعه کنید.
نویسنده
اصغر لاله دشتی
با بیش از 30 سال سابقه در حوزه خبرنگاری و عکاسی خبری، مدیریت این وب‌سایت را بر عهده دارد. او با تکیه بر تجربه ارزشمند خود در دنیای رسانه، این بستر آنلاین را راه‌اندازی کرده تا بتواند اخبار را با کیفیت بالا، سرعت و دقت به مخاطبان ارائه کند.
ثبت دیدگاه