iفین تک (ای فین تک - آی فین تک)

به گزارش iفین‌تک، صنعت فین‌تک اروپا که تا سال‌های اخیر یکی از جذاب‌ترین حوزه‌های سرمایه‌گذاری در اکوسیستم استارتاپی به شمار می‌رفت، در سه‌ماهه اول سال ۲۰۲۵ با افت چشم‌گیر در جذب سرمایه مواجه شده است. بر اساس گزارش جدید مؤسسه KPMG، مجموع سرمایه‌گذاری در استارتاپ‌های فین‌تک اروپایی به پایین‌ترین سطح خود در سه سال گذشته رسیده و نشانه‌هایی از کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران و تغییر اولویت‌های بازار به چشم می‌خورد.

آمار دقیق افت سرمایه‌گذاری

طبق گزارش KPMG، در سه‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵ تنها ۲.۴ میلیارد دلار سرمایه در استارتاپ‌های فین‌تک اروپا تزریق شده است. این رقم نسبت به مدت مشابه سال گذشته (سه‌ماهه اول ۲۰۲۴) کاهش ۴۵ درصدی را نشان می‌دهد. در سال ۲۰۲۴، همین بازه زمانی شاهد سرمایه‌گذاری ۴.۳ میلیارد دلاری بود.

در این میان، کشورهایی مانند بریتانیا، آلمان و فرانسه که معمولاً بالاترین سهم را از سرمایه‌گذاری فین‌تک دارند، نیز با افت قابل توجهی روبه‌رو بوده‌اند. بریتانیا با کاهش ۳۷ درصدی سرمایه‌گذاری نسبت به سال گذشته، همچنان در صدر قرار دارد اما فاصله زیادی با رکوردهای پیشین خود دارد.

دلایل افت سرمایه‌گذاری از نگاه تحلیلگران

تحلیل iفین‌تک نشان می‌دهد که عوامل متعددی باعث این افت شده‌اند. یکی از مهم‌ترین عوامل، افزایش نرخ بهره در اتحادیه اروپا و محدود شدن جریان نقدینگی برای سرمایه‌گذاران جسورانه (VCها) است. سرمایه‌گذاران در شرایط اقتصادی نامطمئن ترجیح می‌دهند وارد پروژه‌های کم‌ریسک‌تر شوند.

دومین عامل، عدم قطعیت‌های نظارتی در برخی کشورهاست. با وجود تلاش‌هایی برای هماهنگ‌سازی مقررات مالی در سطح اتحادیه اروپا، برخی سیاست‌های سخت‌گیرانه و شفاف نبودن آینده قانونی پروژه‌های فین‌تک موجب کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران شده است.

در نهایت، افزایش رقابت جهانی نیز بر این روند تأثیرگذار بوده است. بسیاری از سرمایه‌گذاران اروپایی ترجیح داده‌اند بودجه خود را به بازارهای با رشد سریع‌تر مانند آمریکای لاتین و جنوب شرق آسیا منتقل کنند.

بخش‌هایی از فین‌تک که بیشترین آسیب را دیدند

بر اساس تحلیل مؤسسه KPMG، استارتاپ‌های فعال در حوزه وام‌دهی دیجیتال، بانکداری باز و کیف پول‌های دیجیتال بیشترین افت جذب سرمایه را تجربه کرده‌اند. دلیل این موضوع، هم رقابت شدید در این بخش‌ها و هم نگرانی‌های رگولاتوری است.

از سوی دیگر، بخش‌هایی مانند فین‌تک سلامت (HealthTech Fintech) و فناوری‌های ضد پول‌شویی (AML Tech) تا حدودی کمتر تحت تأثیر قرار گرفته‌اند و برخی از آن‌ها حتی جذب سرمایه متوسطی داشته‌اند. این موضوع نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران به دنبال حوزه‌هایی با کاربری مشخص، تقاضای بالا و ریسک قانونی کمتر هستند.

مقایسه با بازارهای جهانی

در مقایسه با ایالات متحده، سرمایه‌گذاری در فین‌تک اروپا افت شدیدتری را تجربه کرده است. در حالی که در آمریکا افتی حدود ۲۰٪ گزارش شده، در اروپا این میزان به بیش از ۴۵٪ رسیده است. این تفاوت نشان از چالش‌های خاص اروپا از نظر سیاست‌گذاری، عدم انسجام بازار و تأثیرات ژئوپلیتیکی دارد.

تحلیل iفین‌تک حاکی از آن است که اگرچه بازار آمریکا نیز با بحران‌هایی مانند نرخ بهره و تورم دست‌و‌پنجه نرم می‌کند، اما حجم سرمایه‌گذاری و تنوع منابع مالی در آن بیشتر است.

پیش‌بینی آینده و راهکارها

کارشناسان بر این باورند که اگر سیاست‌گذاران اروپایی در نیمه دوم سال ۲۰۲۵ نتوانند محیط قانونی را باثبات‌تر کنند و مشوق‌هایی برای نوآوری مالی در نظر نگیرند، روند نزولی سرمایه‌گذاری می‌تواند تا سال آینده ادامه پیدا کند.

iفین‌تک در تحلیل‌های قبلی خود نیز اشاره کرده بود که نوآوری مالی بدون حمایت‌های زیرساختی، قانونی و مالی نمی‌تواند رشد پایدار داشته باشد. به همین دلیل، حمایت هدفمند از فین‌تک‌ها و ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک اروپایی می‌تواند یکی از راهکارهای نجات این صنعت باشد.

همچنین، تمرکز بر حوزه‌هایی مانند هوش مصنوعی در مالی، فین‌تک سبز (Green Fintech) و پلتفرم‌های مالی با رویکرد فراگیر (Inclusive Finance) می‌تواند مسیر جدیدی برای جذب سرمایه‌گذاران فراهم کند.

افت شدید سرمایه‌گذاری در صنعت فین‌تک اروپا نشانه‌ای هشداردهنده برای استارتاپ‌ها و سیاست‌گذاران است. این روند می‌تواند نوآوری، اشتغال و تحول دیجیتال در حوزه مالی را با اختلال مواجه کند. در چنین شرایطی، توجه به سیاست‌های هوشمندانه، تسهیل‌گری قانون‌گذاری و جلب دوباره اعتماد سرمایه‌گذاران بیش از پیش ضروری به نظر می‌رسد.

iفین‌تک با بررسی مستمر روندهای جهانی، نقش کلیدی سرمایه‌گذاری در رشد فین‌تک را رصد می‌کند و به فعالان این حوزه توصیه می‌کند که ضمن حفظ شفافیت و انطباق با مقررات، مدل‌های کسب‌وکار پایدارتر و متنوع‌تری را طراحی کنند.