iفین تک (ای فین تک - آی فین تک)

شرکت Synapse که زمانی یکی از پیشگامان ارائه زیرساخت‌های بانکی به فین‌تک‌ها بود، اکنون در بحرانی بی‌سابقه فرو رفته است. به گزارش تحلیلی iفین‌تک، مشکلات فنی و احتمالاً مالی این شرکت، باعث شده که هزاران کاربر در سراسر ایالات متحده برای چندین روز به حساب‌های بانکی خود دسترسی نداشته باشند. این بحران نه‌تنها اعتماد به راهکارهای مبتنی بر «Banking-as-a-Service» را زیر سوال برده، بلکه زنگ خطری جدی برای تنظیم‌گران و سرمایه‌گذاران در این حوزه است.

Synapse؛ زیرساخت‌ساز شکست‌خورده

Synapse در سال‌های اخیر به عنوان یک پلتفرم زیرساخت بانکی API محور شناخته می‌شد که به فین‌تک‌ها اجازه می‌داد بدون داشتن مجوز بانکی، خدمات مالی چون افتتاح حساب، انتقال پول و صدور کارت را ارائه دهند. از مشتریان آن می‌توان به Mercury، Yotta، و Juno اشاره کرد.

اما با وجود رشد اولیه، گزارش‌ها نشان می‌دهد که این شرکت با چالش‌های فنی و مدیریتی جدی مواجه شده است. اختلالات اخیر در APIها و تأخیر در تسویه‌حساب‌ها باعث شده اعتماد کاربران و شرکای بانکی آن به شدت کاهش یابد.

دسترسی کاربران قطع شد

از ابتدای آوریل ۲۰۲۵، صدها کاربر در انجمن‌های مختلف، از جمله Reddit و توییتر، گزارش‌هایی از ناتوانی در دسترسی به موجودی حساب، برداشت پول یا حتی مشاهده اطلاعات بانکی خود منتشر کرده‌اند. برخی کاربران عنوان کرده‌اند که برای چندین روز قادر به پرداخت قبوض یا برداشت حقوق خود نبوده‌اند.

طبق اعلام غیررسمی برخی منابع، اختلال در سرورهای اصلی Synapse باعث توقف عملکرد APIهای ارتباطی با بانک‌های طرف قرارداد مانند Evolve Bank شده است.

اثر دومینویی بر شرکای بانکی

به گزارش iفین‌تک، بانک‌ها و فین‌تک‌هایی که بر زیرساخت Synapse تکیه کرده بودند، خود نیز دچار اختلال شده‌اند. برای مثال، Mercury یکی از مشتریان بزرگ Synapse، اعلام کرده که برای جلوگیری از اثرات این بحران، در حال انتقال خدمات بانکی خود به ارائه‌دهندگان دیگر است.

از سوی دیگر، Evolve Bank که از طریق Synapse با بسیاری از فین‌تک‌ها متصل بود، با هجوم درخواست‌ها برای قطع ارتباط مواجه شده و به شدت زیر فشار رسانه‌ای و کاربری قرار دارد.

ریشه‌های احتمالی بحران

گرچه Synapse هنوز توضیح رسمی کاملی منتشر نکرده، اما تحلیل‌ها نشان می‌دهد که این شکست می‌تواند ناشی از عوامل زیر باشد:

کمبود سرمایه و افت نقدینگی: پس از کاهش ارزش شرکت‌های فین‌تک در بازار، بسیاری از استارت‌آپ‌ها با مشکل تأمین مالی مواجه شدند. Synapse نیز ممکن است نتوانسته باشد زیرساخت‌های خود را به‌روز نگه دارد.

وابستگی بیش از حد به یک مدل کسب‌وکار خاص: Synapse تمام فعالیت خود را بر روی مدل BaaS (بانکداری به عنوان سرویس) متمرکز کرده بود، که به‌ویژه در زمان بحران اقتصادی، شکننده‌تر می‌شود.

عدم رعایت استانداردهای امنیتی یا پشتیبانی فنی ضعیف: گزارش‌هایی مبنی بر نقص امنیتی و بی‌توجهی به زیرساخت‌های پشتیبانی شنیده شده است که می‌تواند منجر به این قطع ارتباط فاجعه‌بار شده باشد.

واکنش‌ها و پیامدها

پس از انتشار این اختلال، انجمن حمایت از مصرف‌کنندگان دیجیتال خواستار مداخله فوری تنظیم‌گران مالی ایالات متحده از جمله دفتر کنترل ارز (OCC) و FDIC شد. بسیاری از کاربران نیز در حال بررسی اقدامات قانونی علیه Synapse و حتی برخی شرکای بانکی آن هستند.

از سوی دیگر، برخی سرمایه‌گذاران خطرپذیر اعلام کرده‌اند که لازم است نظارت دقیق‌تری بر استارت‌آپ‌های فین‌تک دارای زیرساخت مالی اعمال شود، زیرا در صورت بروز مشکل، کاربران نهایی قربانی اصلی خواهند بود.

درس‌هایی برای آینده فین‌تک

تحلیل iفین‌تک نشان می‌دهد که شکست Synapse نمونه‌ای روشن از این واقعیت است که در اکوسیستم فین‌تک، صرفاً نوآوری و رشد سریع کافی نیست. پایداری، امنیت، و پاسخگویی باید در مرکز توجه قرار گیرند. این حادثه به شرکت‌های مشابه یادآوری می‌کند که بدون زیرساخت قابل اتکا، اعتماد کاربران به سرعت از بین می‌رود.

 آیا BaaS در بحران است؟

با وجود شکست Synapse، نباید کل صنعت BaaS را زیر سوال برد. اما واضح است که نیاز به استانداردسازی، نظارت دقیق‌تر، و ایجاد شفافیت بیشتر بین شرکت‌های فین‌تک و بانک‌های میزبان وجود دارد.

در آینده، می‌توان انتظار داشت که شرکت‌های فین‌تک با احتیاط بیشتری زیرساخت‌های بانکی خود را انتخاب کنند و مقررات‌گذاران نیز با دقت بیشتری مجوز فعالیت به بازیگران این حوزه بدهند.