iفین تک (ای فین تک - آی فین تک)

هشدار جدی نهاد نظارتی کالیفرنیا به بانک Hatch؛ مدل BaaS زیر ذره‌بین

به گزارش iفین‌تک، وزارت نوآوری و حمایت مالی کالیفرنیا (DFPI) به‌تازگی هشدار رسمی به بانک Hatch صادر کرده است. در این هشدار، نگرانی‌هایی پیرامون ضعف نظارت، ریسک‌های عملیاتی و شفافیت ناکافی در مدل Banking-as-a-Service (BaaS) عنوان شده‌اند؛ مدلی که با رشد سریع استارتاپ‌ها و فین‌تک‌ها، در سال‌های اخیر به یکی از پرکاربردترین ساختارهای بانکی تبدیل شده است.

BaaS؛ مدلی نوآورانه با ریسک‌های پنهان

مدل BaaS به شرکت‌های غیر بانکی – معمولاً استارتاپ‌ها و پلتفرم‌های فین‌تک – امکان می‌دهد که بدون مجوز بانکی، خدمات مالی از جمله افتتاح حساب، صدور کارت، پرداخت وام و سایر قابلیت‌های بانکی را ارائه دهند. این خدمات از طریق APIهایی که بانک‌ها فراهم می‌کنند، انجام می‌شود.

تحلیل iفین‌تک نشان می‌دهد که مزیت اصلی BaaS، سرعت بالا در ارائه محصولات مالی و کاهش هزینه‌های ورود به بازار است؛ اما در عین حال، ریسک‌های بالایی در حوزه انطباق، احراز هویت مشتریان (KYC)، مبارزه با پولشویی (AML) و مدیریت ریسک را نیز به‌دنبال دارد.

علت هشدار DFPI به بانک Hatch چیست؟

طبق بیانیه رسمی DFPI، بانک Hatch در همکاری با چندین شرکت فین‌تک، در برخی حوزه‌های کلیدی از جمله:

احراز هویت دقیق مشتریان

نظارت بر تراکنش‌های مشکوک

اجرای سیاست‌های AML

دچار کاستی‌هایی جدی بوده است. نهاد نظارتی اعلام کرده که «بانک Hatch باید فوراً اقدامات اصلاحی برای افزایش شفافیت و نظارت در فرآیندهای BaaS اتخاذ کند، در غیر این صورت با اقدامات انضباطی روبرو خواهد شد.»

این اولین بار نیست که رگولاتورهای آمریکایی نسبت به مدل BaaS ابراز نگرانی می‌کنند. در ماه‌های گذشته، هشدارهایی مشابه به سایر بانک‌های همکار با استارتاپ‌های فین‌تک مانند Blue Ridge Bank نیز داده شده بود.

پیامدهای این هشدار برای صنعت فین‌تک

به گفته تحلیل‌گران، این هشدار نه‌تنها بانک Hatch، بلکه کل اکوسیستم BaaS را تحت‌تأثیر قرار خواهد داد. استارتاپ‌هایی که به‌دنبال راه‌اندازی سریع محصولات مالی خود هستند، ممکن است با محدودیت‌های نظارتی بیشتر، الزامات احراز هویت دقیق‌تر و بازنگری در قراردادهای همکاری با بانک‌ها مواجه شوند.

تحلیل iفین‌تک نشان می‌دهد که آینده مدل BaaS در گروی تعریف استانداردهای شفاف، یکپارچه و قابل ‌کنترل است تا هم نوآوری حفظ شود و هم امنیت مالی مشتریان تضمین گردد.

روند جهانی و نقش رگولاتورها در مدل BaaS

در حالی‌که BaaS در بسیاری از مناطق جهان مانند اروپا، آمریکای لاتین و جنوب شرق آسیا رشد سریعی دارد، رگولاتورها به‌دنبال افزایش شفافیت و تدوین چارچوب‌های نظارتی جدید هستند.

در اتحادیه اروپا، با معرفی مقررات PSD2، زیرساخت‌های BaaS توسعه بیشتری یافت اما همزمان الزامات سختگیرانه‌تری نیز بر آن اعمال شد. ایالات متحده نیز در سال ۲۰۲۵ در حال تدوین مقررات ویژه‌ای برای مدل‌های اشتراکی خدمات مالی است.

به‌نظر می‌رسد هشدار به بانک Hatch، سیگنالی از شروع این سختگیری‌ها در آمریکا باشد.

واکنش بازار و تحلیل فعالان حوزه فین‌تک

پس از انتشار این خبر، برخی از شرکت‌های فین‌تک همکار با بانک Hatch اعلام کردند که در حال بازبینی همکاری خود هستند. از سوی دیگر، برخی کارشناسان معتقدند این هشدار می‌تواند به افزایش بلوغ مدل BaaS منجر شود.

"اگر بانک‌ها و شرکت‌های فین‌تک از ابتدا زیرساخت نظارتی قوی طراحی کنند، مدل BaaS نه‌تنها امن‌تر بلکه مؤثرتر خواهد بود" – این گفته الکس ژیراد، تحلیل‌گر ارشد بازار مالی دیجیتال در گفتگو با iفین‌تک است.

راهکارهای پیشنهادی برای کاهش ریسک در BaaS

به‌منظور پاسخ به دغدغه‌های رگولاتورها و افزایش دوام BaaS، برخی اقدامات ضروری به نظر می‌رسد:

استفاده از فناوری‌های نوین KYC و AML مبتنی بر هوش مصنوعی

بازنگری در توافق‌نامه‌های SLA میان بانک و استارتاپ‌ها

پیاده‌سازی نظارت لحظه‌ای بر تراکنش‌ها

تقویت آموزش پرسنل و آگاهی‌بخشی به کاربران نهایی

 هشدارهایی که آینده BaaS را شکل می‌دهند

مدل خدمات بانکی به‌عنوان سرویس (BaaS) بدون تردید یکی از نوآورانه‌ترین تحولات حوزه فین‌تک است؛ اما همان‌طور که هشدار اخیر نهاد نظارتی کالیفرنیا نشان می‌دهد، موفقیت آن در گروی توازن بین نوآوری و نظارت مؤثر است.

تحلیل iفین‌تک نشان می‌دهد که در آینده نزدیک، بانک‌ها و فین‌تک‌ها باید بیش از گذشته در مسیر شفافیت، امنیت و انطباق حرکت کنند تا اعتماد مشتریان و نهادهای ناظر را حفظ کنند.